مردمان نمی‌دانند که چگونه از هم جداشدگی عین به هم پیوستگی است: هماهنگی کششهای متضاد چون در کمان و چنگ.
آدمی وقتی که جدیت یک کودک در هنگام بازی را بدست می‌آورد بیش از هر موقع خودش است.
حسادت ما همیشه دیرپاتر از خوشحالی کسانی است که به آن‌ها حسادت می‌ورزیم.
برادر، به من بگو، چگونه مایا (توهم) را پس بزنم؟
هنگامی که گره زدن روبانها را رها کردم، همچنان در بند لباس بودم:
وقتی در بندِ لباس بودن را رها کردم، همچنان چین و شکنهای جسمم مرا پوشانده بودند.
همینطور، وقتی هوس را رها می کنم، در می یابم که خشم باقی می ماند؛
و هنگامی که خشم را پس می زنم، حرص همچنان با من است؛
و هنگامیکه بر حرص غلبه می کنم، غرور و خودستایی باقی می مانند؛
هنگامی که ذهن منفصل می شود و مایا را به دور می راند، همچنان به حرف چسبیده است.
کبیر می گوید، به من گوش کن، سادوی عزیز! راه راستین به ندرت یافت می شود.
جنون عشق به ز صد هزار گردون عقل
که عقل دعوی سر کرد و عشق بی سر و پاست
بی خدایی، با خدایی، هر چه ای
باید اوّل از در رویا پرید
باید اوّل درس های خاک را
در تنور موسِقی آتش کشید
تا که روح از خواب تو بیرون شود
تو شوی در راه دل جان رشید
لباس فکرت و اندیشه‌ها برون انداز
که آفتاب نتابد مگر که بر عوران
حتّی کسانی که خوابیده اند مشغول به کار بوده و در فعل و انفعالات جهان سهیم هستند.
برای خدا همه چیز زیبا، خوب و منصفانه است؛ انسان‌ها گرچه، گمان می کنند که برخی چیزها غیرمنصفانه و باقی منصفانه هستند.
در این اقلیم، دریایی‌ست. بر این دریا، پلی‌ست و بر فراز این پل، پنجره‌ای‌ست در میان آسمان، گشوده. پنجره‌ای از بهشت بر تو گشوده‌ام. چرا آن من ملول را رها نمی کنی و به سویم برنمی‌خیزی؟
من آن ماهم که اندر لامکانم
مجو بیرون مرا در عین جانم
تو را هر کس به سوی خویش خواند
تو را من جز به سوی تو نخوانم
نخواهم آمد
نخواهم رفت
زندگی نخواهم کرد
نخواهم مُرد
پیوسته اسم اعظم را ادا خواهم کرد
و در آن گم خواهم شد
کاسه ام
دیسم
مَردم
زنم
گریپ فروتم
لیمو شیرینم
هندو ام
و مسلمانم
ماهی ام
تور ماهیگیری ام
ماهی گیرم
و وقتم
کبیر می گوید من هیچم
بین زندگان و مردگان نیستم.
ای خداوندان مال الاعتبار الاعتبار
ای خداخوانان قال الاعتذار الاعتذار
پیش از آن کاین جان عذر آور فرو میرد ز نطق
پیش از آن کاین چشم عبرت بین فرو ماند ز کار
پند گیرید ای سیاهیتان گرفته جای پند
عذر آرید ای سپیدیتان دمیده بر عذار
ای ضعیفان از سپیدی مویتان شد همچو شیر
وی ظریفان از سیاهی رویتان شد همچو قار
خویشتن، خویش را فراموش می کند
چنان یک سگ دیوانه در معبدی شیشه ای
تا سر حد مرگ پارس می کند؛
چنان شیری که شکلی در چاه می بیند،
بر تصویر می جهد؛
چنان فیلی فحل
عاجش را به تخته سنگی صیقلی می مالد.
میمون مشتی پر از شیرینی ها دارد
و نمی گذارد از کف برود. پس
از خانه ای به خانه ای ور ور می کند.
کبیر می گوید، این طوطی بر دیرکی:
چه کسی تو را گرفتار کرده است؟
از ایشان که به خطا می پندارند آزادند نومیدانه تر برده نیست.
شایسته نیست بی مِی نذر نگار کردن
مهتاب یار من گشت، نذرش شهانه گیرم
